" Rewolucyjne efekty specjalne i baśniowa fabuła : Gwiezdne wojny zapoczątkowały w 1977 roku erę nowoczesnej kinematografii. Wyjaśniamy tajemnicę sukcesu kosmicznej sagi - oraz zgłębiamy jej przyszłość ...
Wszyscy wiedzieli, że ten film będzie hitem, tylko nie George Lucas - powiedziała kiedyś Carrie Fisher, niedawno zmarła aktorka znana z roli księżniczki Lei. Ten cytat to czysta ironia, ale jednocześnie wyraz uwielbienia dla młodego przed 40 laty mężczyzny, którego nikt nie doceniał - a któremu Gwiezdnymi wojnami udało się stworzyć największy fenomen w historii kina.
George Lucas, wtedy reżyser, scenarzysta i producent w jednym, pracował przez trzy lata bez przerwy. Przekroczył budżet, pokłócił się z władzami wytwórni filmowej i był o krok od załamania nerwowego. Przyjaciele, tacy jak reżyser Franics Ford Cappola (Ojciec chrzestny), uważali, że Lucas marnuje tylko talent. On jednak nigdy nie zwątpił w swoją wizję, którą jeszcze przed rozpoczęciem zdjęć brytyjski zdobywca Oscara i filmowy Obi-Wan Kenobi, czyli Alec Guinness, określił mianem ,,bajkowej papki".
GWIEZDNA SAGA ZMIENIA WSZYSTKO
Jednak Gwiezdne wojny (później z dodanym podtytułem: Część IV - Nowa Nadzieja) zarobiły w 1977 roku 775 milionów dolarów, jako pierwszy film science fiction zostały nominowane do Oscara - i zmieniły Hollywood na zawsze. Opowieść o kosmicznym starciu jasnej i ciemnej strony Mocy stała się receptą na hity, które zachwycają miliony ludzi z pokolenia na pokolenie. Efekty specjalne rozpoczęły prawdziwą rewolucją techniczną w kinematografii. Nastała złota era merchandisingu: same zabawki, akcesoria dla fanów, książki i gry sprzedały się za ponad 25 miliardów dolarów. Cały dochód trafił do kieszeni Lucasa. Był to zresztą efekt jednej genialnej, choć dla wielu początkowo niezrozumiałej, decyzji: przed pracami nad pierwszymi Gwiezdnymi wojnami reżyser zrezygnował z dwóch trzecich swojej gaży. W zamian jednak zapewnił sobie coś, co wytwórni wydawało się mało wartościowe: prawa do gadżetów i ewentualnych kolejnych odsłon serii. Dzięki temu zbudował perfekcyjną machinę marketingową. W 2012 roku Lucas sprzedał zaś całą markę Disneyowi za 4 miliardy dolarów. Od tej pory imperium Gwiezdnych wojen jest potężniejsze niż kiedykolwiek. Znów to poczujemy, kiedy 14 grudnia trafi do kin, ósma już część sagi - Ostatni Jedi ...
20 CIEKAWOSTEK DOTYCZĄCYCH CZĘŚCI I - VII
01 NAGIE FUTRO
W tym charakterystycznym kostiumie wystąpił Peter Mayhew. I choć spod gęstej sierści nie wystają żadne ,,części intymne", zdaniem przedstawicieli studia filmowego Chewbacca był ... nagi! Mimo protestów szefów reżyser nie zgodził się założyć futrzakowi spodni.
02 MILIONOWA WYGRANA
Brytyjczyk Alec Guinness zgodził się przyjąć role Obi-Wana Kenobiego, tylko jeśli otrzyma udziały w zyskach filmu - i ewentualnych kolejnych części. Było to bardzo ryzykowne w przypadku tak oryginalnego obrazu kinowego, ale do śmierci w 2000 roku przyniosło mu około 100 milionów dolarów!
03 PANTOFLARZ
Ponieważ Peter Cushing uznał, że w oficerkach, które miał nosić do munduru jako Wilhuff Tarkin, nie czuje się wygodnie, przychodził na zdjęcia w kapciach. Dlatego w Nowej Nadziei nigdy nie widać jego stóp ...
04 ZDRADA
David Prowse, człowiek w kostiumie Dartha Vadera, zdradził prasie kilka objętych tajemnicą szczegółów. Dlatego przed zdjęciami do Imperium kontratakuje Lucas dał mu sfingowane kwestie dialogowe.
05 ZAWIROWANIA Z TYTUŁEM
Powrót Jedi miał początkowo być Zemstą Jedi. Plakaty, koszulki i czapki były już wydrukowane, kiedy Lucas, na krótko przed premierą, zmienił tytuł. Dziś te ,,błędne" akcesoria mają dla fanów wartość do 8000 dolarów.
06 MAJ MOCY
Wszystkich sześć części Gwiezdnych wojen, do których scenariusz napisał George Lucas, miało amerykańskie premiery w maju - miesiącu jego urodzin.
07 FAŁSZYWY TROP
Aby uniknąć zamieszania wokół Powrotu Jedi, prace nad tym filmem zgłoszono jako horror pod tytułem Blue Harvest.
08 MIŁOŚĆ
Największa tajemnica miłosna Hollywood: Carrie Fisher, która grała Leię, wyjawiła na krótko przed śmiercią w 2016 roku, że miała romans z Hanem Solo, czyli Harrisonem Fordem.
09 ENERGIA
Dlaczego miecze świetlne Sithów są czerwone? Rycerze Jedi wykorzystują naturalne kryształy i trzymają pieczę nad kopalniami, w których są wydobywane. Dlatego lordowie Sithów muszą wytwarzać sztuczną energię w czerwonym kolorze. W Przebudzeniu Mocy Kylo Ren skrzyżował ją z odpryskiem kryształu, uzyskując jeszcze mocniejsze ostrze. Niewielkie jelce miecza odprowadzają nadmiar energii.
010 TYLKO DLA SAMUELA
Miecze Jedi są niebieskie lub zielone, jedynie ten Mace Windu świeci na liliowo. To ulubiony kolor Samuela L. Jacksona, który chciał w ten sposób wyróżnić się w tłumie. Szczególnie dobrze widać ten efekt podczas walki na arenie w Ataku klonów.
011 MÓWIENIE ZAMIAST GOLENIA
Wizualnym wzorem futurystycznego komunikatora Qui-Gona w Mrocznym widmie jest ... damska golarka Gillette Sensor Excel.
012 RAPER
Supergwiazda hip-hopu 2Pac był faworytem do roli Mace Windu jednak w 1996 roku został zastrzelony.
013 INSPIRACJA
Zabawny droid R2-D2 otrzymał takie imię przez przypadek. Kiedy w 1973 roku George Lucas kręcił film Amerykańskie graffiti, jeden ze współpracowników zażądał ,,szpuli 2 ze ścieżką dialogową 2" (ang. ,,reel two, dialogue track two" - w żargonowym skrócie właśnie ,,R2-D2").
014 KOSMITA
Han Solo bez Harrisona Forda? Trudno to sobie wyobrazić. Początkowo jednak Lucas planował tę figurę jako zielonego ludka ze skrzelami.
015 REŻYSER NA GOŚCINNYCH WYSTĘPACH
Walkę między Obi-Wanem Kenobim a Anakinem w Zemście Sithów inscenizował przyjaciel Lucasa, Steven Spielberg.
016 LEGENDA
Napis przesuwający się powoli na tle gwiazd - ten klasyczny pomysł na czołówkę filmu powstał w głowie Lucasa, ale tekst pomógł zredagować zaprzyjaźniony reżyser Brian DePalma (Człowiek z blizną).
017 EPICKI
Początkowo Lucas stworzył dwustronicową koncepcję. Po czterech latach skrypt do Gwiezdnych wojen liczył 200 stron.
018 KULTOWE ZDANIE
- Mam złe przeczucia - te słowa Luke'a Skywalkera z Nowej Nadziei powtarzają się (w tej lub podobnej formie) 10 razy we wszystkich filmach ze świata Gwiezdnych wojen.
019 SCHIZOFRENIK
W ciągu czterdziestu lat w rolę Anakina Skywalkera alias Dartha Vadera wcieliło się kilku aktorów. Głos użyczyło mu paru kolejnych.
020 BOYSBAND
Gościnny występ członków zespołu *NSYNC został wycięty z Ataku klonów.
Filmy oryginalne, prequele, nowa trylogia ... Gwiezdne wojny to gigantyczne uniwersum - Świat Wiedzy wyjaśnia, o co w nim chodzi. I w której z części Moc jest najsilniejsza!
10 KOLEJNYCH FAKTÓW W LICZBACH
7,765
miliardów dolarów zarobił w kinach cykl Gwiezdne wojny do dzisiaj (łącznie ze wznowieniami i filmem Łotr 1. Gwiezdne wojny - historie)
3270:1
Tyle wynosi prawdopodobieństwo bezkolizyjnego lotu w polu asteroid jakiego dokonał Han Solo
7
planet eksplodowało (Alderaan, układ Hosnian na obrzezach Światów Jadra i baza Starkiller)
2
razy w filmach ktoś próbował powiedzieć ,,Niech Moc będzie z tobą", ale mu przerwano
23
kończyny zostały odcięte (Anakinowi, Darthowi Vaderowi, Darthowi Maulowi, Luke'owi, hrabiemu Dooku, Mace Windu, Zam Wesell, acklayowi, Pondzie Babie, wampowi oraz dwóm robotom)
1
liczba oficerów Imperium, którzy pojawili się w więcej niż tylko jednej części grani przez tego samego aktora: (kapitan/admirał Piett)
6
łowców nagród zatrudnił Darth Vader (4-LOM, Boba Fett, Bossk, Dengar, IG-88 i Zuckuss)
2187
to numer celi księżniczki Lei w Nowej nadziei i numer służbowy Finna w Przebudzeniu Mocy
2
liczba osób, które nie mając Mocy Jedi używają miecza świetlnego (Han Solo, Finn)
10 WAŻNYCH PYTAŃ NA TEMAT NOWEJ CZĘŚCI : GWIEZDNE WOJNY OSTATNI JEDI
1 CO OZNACZA TYTUŁ?
Oryginalny tytuł The Last Jedi jest wieloznaczny. Tak samo jak w polskim tłumaczeniu - Ostatni Jedi - może bowiem dotyczyć jednej lub wielu osób. Ale reżyser Rian Johnson mówi: - Tłumaczą to napisy otwierające Przebudzenie Mocy. Luke Skywalker jest obecnie ostatnim Jedi. Nie zmienia to jednak faktu, że możemy się w tej materii spodziewać niejednego zaskoczenia ...
2 JAKA JEST FABUŁA?
Rey (Daisy Ridley) pobiera nauki u Luke'a Skywalkera (Mark Hamill). Finn (John Boyega) zakrada się do Najwyższego Porządku. Kylo Ren (Adam Driver) nastaje na życie swojej matki. Poe (Oscar Isaac) ucieka Sokołem Millenium Hana Solo.
3 JAKIE GWIAZDY SIĘ POJAWIĄ?
Wszystkie z części VII - oprócz Harrisona Forda, ponieważ bohater, którego grał, nie żyje. Carrie Fisher zdążyła nakręcić przed śmiercią swoje sceny. Mark Hamill w roli Luke'a Skywalkera wystąpi tym razem w znacznie większej liczbie scen.
4 KIM SĄ NOWI?
Najważniejszą osobą jest Benicio del Toro. Gwiazda filmów akcji (Sicario) mówi, że gra ,,międzygalaktycznego łotra". O jego roli wiemy na razie tyle, że będzie ,,mężczyzną w czerni". Mógłby być łowca nagród, krewnym Boby Fetta. Najnowsza plotka głosi, że jako szturmowiec wystąpi gościnnie Tom Hardy (Mad Max: Na drodze gniewu). Po raz pierwszy zobaczymy też Laurę Dern (Park jurajski) i nowicjuszkę Kelly Marie Tran.
5 GDZIE POWSTAŁY ZDJĘCIA?
Film kręcono min. na irlandzkiej wyspie Skellig Michael, gdzie nagrano sceny treningu Rey, w chorwackim Dubrowniku i na solnisku Salar de Uyuni w Boliwii. Ujęcia generowane komputerowo powstały w Pinewood Studios, podobnie jak te do Przebudzenia Mocy oraz Łotra 1.
6 CO POTRAFI REŻYSER?
Rian Johnson należy do najbardziej kreatywnych talentów w Hollywood. Jego debiut Kto ją zabił? (2005) był thrillerem detektywistycznym, rozgrywającym się w środowisku uczniów liceum. Wyreżyserował kilka odcinków serialu Breaking Bad. Ponoć jego Gwiezdne wojny będą jeszcze bardziej odjazdowe, a postacie, jak twierdzi szefowa Lucasfilm, Kathleen Kennedy, ,,bardziej złożone".
7 CZY BOHATEROWIE POWRÓCĄ?
W Pinewood Studios widziano Franka Oza, który udziela głosu Yodzie, najważniejszemu mistrzowi Jedi. Możliwy jest również powrót Dartha Vadera. Obie kultowe postacie wprawdzie już nie żyją, ale mogą mieć krótkie sceny - jako tzw. duchy Mocy.
8 ILE KOSZTUJE TEN FILM?
Na trzy nowe odsłony Gwiezdnych wojen zaplanowano budżet po 200 milionów dolarów na film. Samo Przebudzenie Mocy pochłonęło już 250 milionów dolarów. Ostatni Jedi nie będzie droższy, tym bardziej, że w pracach można użyć wielu dekoracji z wcześniejszych filmów. Skorzystał na tym również Łotr 1.
9 JAK DOBRA BĘDZIE AKCJA?
Bardzo! Podczas bitew kosmicznych - od starć między rebeliantami a szturmowcami na górniczej planecie Crait aż po powietrzne pojedynki myśliwców TIE - znów będzie spektakularnie głośno. Szczególnie trzymać w napięciu powinien finał, w którym Rey i Luke mogą zmierzyć się w pojedynku na miecze świetlne z Kylo Renem i jego żołnierzami.
10 CO WYDARZY SIĘ PÓŹNIEJ?
Kręcenie dziewiątej części Gwiezdnych wojen ma rozpocząć się latem. Film powinien wejść do kin 20 grudnia 2019 roku. Nie będzie to jednak koniec sagi! Choć George Lucas przewidywał pierwotnie dziewięć jej części, szef Walt Disney Company zapowiedział właśnie, że Rian Johnson otrzymał zadanie stworzenia kolejnej trylogii - z zupełnie nowymi bohaterami. Wcześniej, bo w 2018 roku pojawi się spin-off pt. Solo. Gwiezdne wojny - hisorie. Wytwórnia ma także planach serial aktorski."
wykorzystano artykuł z czasopisma Świat Wiedzy wydanie 12/2017
REDAKTOR NACZELNY Adam Szumilak
REDAKTOR PROWADZĄCY Jacek Skawiński